Jeżeli natomiast pracownik ma dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, warto zastanowić się nad zawarciem umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Umowę taką można zawrzeć na okres dłuższy niż 3 lata, który wynika z art. 11 u.z.n.k. WAŻNE! Zakaz konkurencji między przedsiębiorcami, czyli w relacjach B2B, to bardzo szerokie pojęcie. W każdej umowie może być zupełnie inaczej sformułowany i określać inne obowiązki w zależności od charakteru współpracy. W przeciwieństwie do zakazu konkurencji pracownika względem pracodawcy, zakaz konkurencji B2B to bardzo elastyczna materia. Warto więc wiedzieć, jak skutecznie uregulować tę kwestię. Z artykułu „Zakaz konkurencji B2B” dowiesz się, jak umownie wprowadzić zakaz konkurencji w relacjach między przedsiębiorcami i zabezpieczyć się przed działaniem współpracowników na Twoją niekorzyść. Jeśli potrzebujesz pomocy w zw. z ustanowieniem zakazu konkurencji B2B lub chciałbyś skutecznie ochronić się przed nieuczciwą konkurencją Twoich współpracowników, to jestem w stanie Ci pomóc. Udzielam konsultacji dla klientów z całej Polski, w tym także online i telefonicznie. Zapraszam do zapoznania się z ofertą mojej Kancelarii (Obsługa Prawna Firm) oraz do kontaktu. Na czym polega zakaz konkurencji B2B Zakaz konkurencji między przedsiębiorcami powinien wynikać z kontraktu B2B. Żadne przepisy nie precyzują zasad ustanawiania zakazu konkurencji we współpracy opartej o B2B. Planując podpisanie umowy o zakazie konkurencji, kieruj się zatem zasadą, zgodnie z którą można umówić się na wszystko, ale bez przesady. „Bez przesady” oznacza, że zbyt daleko idące obowiązki mogą zostać uznane za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego albo naruszające granice swobody umów, a wtedy umowa będzie nieważna. Wówczas będziesz pozbawiony realnej ochrony przed działaniem współpracowników w sposób niekorzystny dla Twoich interesów zarobkowych. Wyjaśnijmy, co może obejmować zakres konkurencji i kogo powinien dotyczyć, a także jak ustalić jego granice, aby nie można było podważyć jego ważności. Co może obejmować zakaz konkurencji Jeżeli chcesz podpisać umowę z innym przedsiębiorcą, możesz nałożyć na drugą stronę zakaz konkurencji B2B – o ile będzie obejmował taką działalność, która jest rzeczywiście dla Ciebie konkurencyjna. Zastanówmy się więc, co oznacza konkurencja. Działalność konkurencyjna to po prostu przedsięwzięcie o zakresie przedmiotowym pokrywającym się z działalnością innego podmiotu, które obejmuje grono tych samych odbiorców. Krótko mówiąc, handel tymi samymi produktami stanowi działalność konkurencyjną, ponieważ może prowadzić do utraty klientów na rzecz innego sprzedawcy. Jeżeli więc Twój klient może zastąpić Twój produkt bądź usługę, produktem lub usługą firmy „X”, to „X” jest Twoim konkurentem. Częstym błędem jest zakazywanie świadczenia jakichkolwiek usług na rzecz konkurentów danego przedsiębiorcy. Nie możesz jednak zabronić firmie sprzątającej zawierania z Twoją konkurencją jakichkolwiek umów. Świadczenie takich usług na rzecz Twojej konkurencji w żaden sposób nie będzie Ci zagrażać, ponieważ firma sprzątająca z zasady nie ma dostępu do know-how danego przedsiębiorcy. Pamiętaj, że zakaz konkurencji nie może prowadzić do zupełnego zaprzestania wykonywania zawodu przez współpracownika tylko po to, by sprostać wymogom umownym. W związku z tym zakaz konkurencji zawsze musi być ograniczony w czasie. Nie możesz też zakazać kontrahentom wykonywania działalności, którą się nie zajmujesz. Co obejmuje zakaz konkurencji B2B Jak określić przedmiot zakazu konkurencji Działalność konkurencyjną możesz w umowie o współpracy B2B opisać na różne sposoby np.: wskazując określone kody PKD (jest to ryzykowne w przypadku, gdy konkurent nie zaktualizuje swojego kodu działalności w rejestrze), podając nazwy konkretnych podmiotów, z którymi zabrania się współpracy w ramach zakazu konkurencji, opisując dokładne czynności składające się na wykonywanie konkurencyjnych usług. W razie wątpliwości, w jaki sposób określić zakaz konkurencji w kontrakcie B2B, zwróć się po poradę do adwokata lub radcy prawnego, którzy pomogą Ci odpowiednio opisać działalność konkurencyjną w stosunku do Twojego przedsiębiorstwa. Kogo powinien dotyczyć zakaz konkurencji Zakaz konkurencji może dotyczyć każdego przedsiębiorcy, z którym współpracujesz i któremu udostępniasz: know-how, ważne kontakty handlowe/biznesowe, bądź bazę klientów. Niezależnie od tego, co jest podstawą Waszej współpracy – umowa agencyjna, inna umowa cywilnoprawna (np. umowa zlecenie) czy kontrakt menedżerski, w wiążącej Was umowie możecie zawrzeć stosowną klauzulę zakazu konkurencji bądź podpisać odrębne porozumienie w tym przedmiocie. Już na etapie negocjacji o zasadach współpracy warto poruszyć ten temat z potencjalnym współpracownikiem. Weź pod uwagę, że narzucenie zakazu konkurencji bez konsultacji z drugą stroną może być podstawą do uznania, że umowa jest sprzeczna z zasadą swobody umów, a w efekcie nieważna. Zakaz konkurencji powinien być fair dla obu stron umowy. Z jednej strony powinieneś należycie zabezpieczyć się przed naruszeniem Twoich interesów, ale z drugiej strony Twój kontrahent powinien zrozumieć istotę zakazu i jego obowiązki w tym zakresie. W przeciwnym wypadku klauzula wprowadzająca zakaz konkurencji może spotkać się ze sprzeciwem ze strony potencjalnego współpracownika. Granice zakazu konkurencji B2B Treść zakazu konkurencji nie może budzić żadnych wątpliwości. Przedsiębiorca, którego dotyczy zakaz konkurencji B2B, musi dokładnie wiedzieć, czego ma się wystrzegać. Poza tym zbyt szeroko ujęty zakaz konkurencji może naruszać zasady współżycia społecznego i w razie sporu sąd uzna, że jest on nieważny. Klauzula zakazu konkurencji powinna więc określać przynajmniej takie kwestie jak: czas obowiązywania zakazu, granice geograficzne zakazu konkurencji, formy prowadzenia działalności objęte zakazem. Pamiętaj, że nie możesz zakazać współpracownikowi działania na rynkach, na których sam nie świadczysz żadnych usług. Jako przykład niech posłuży nam prowadzenie działalności tylko na terenie Polski. W takim przypadku nie możesz nałożyć na innego przedsiębiorcę zakazu świadczenia usług w innych krajach. Podobnie jeżeli działasz tylko w Europie, to zakaz konkurencji nie może dotyczyć działalności w Azji. W klauzuli zakazu konkurencji należy także sprecyzować, jakie formy prowadzenia działalności konkurencyjnej są zabronione, np.: świadczenie pracy, wykonywanie usług w relacji B2B, prowadzenie działalności gospodarczej na własny rachunek, uczestniczenie w spółkach w charakterze wspólnika bądź pełnienie funkcji członka zarządu. Granice zakazu konkurencji Czy musisz podpisać klauzulę o zakazie konkurencji? Niezależnie od zakazu konkurencji B2B wyrażonego w umowie, wszyscy przedsiębiorcy zobowiązani są konkurować ze sobą w uczciwy sposób. Dotyczy to wszystkich konkurentów na rynku – niezależnie od tego, czy dani przedsiębiorcy kiedykolwiek ze sobą współpracowali. Istnieje ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, w której zamieszczono następujący przepis (art. 3): czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta W tym akcie znajdują się także przykłady czynów nieuczciwej konkurencji, a wśród nich: naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, naśladownictwo produktów, nieuczciwa lub zakazana reklama. Brak zakazu konkurencji w umowie nie oznacza jeszcze, że można konkurować w dowolny sposób. Każdy przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność za czyny nieuczciwej konkurencji. Jeżeli więc nie podpisałeś ze współpracownikiem klauzuli o zakazie konkurencji, a Twój współpracownik działa na Twoją szkodę i wykorzystuje poufne informacje, wciąż możesz pociągnąć do odpowiedzialności. Zwróć się do adwokata lub radcy prawnego, którzy wskażą, jakie kroki powinieneś podjąć. Czas trwania zakazu konkurencji b2b Dla skuteczności wprowadzenia zakazu konkurencji kluczowe jest ustalenie granic czasowych jego obowiązywania. Do wyboru są trzy podstawowe opcje: zakaz konkurencji przed nawiązaniem współpracy, w trakcie współpracy, zakaz konkurencji B2B po ustaniu współpracy. Zakaz konkurencji w czasie negocjacji Przed nawiązaniem współpracy trudno jest wymagać od innego przedsiębiorcy, by nie prowadził on działalności konkurencyjnej. W trakcie negocjacji treści umowy B2B nie można skutecznie nałożyć na potencjalnego współpracownika zakazu konkurencji. Sąd uznałby to za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i w efekcie niewiążące. Dobrą praktyką jest jednak podpisywanie umów o zachowaniu poufności (tzw. umów NDA). Wówczas wszelkie informacje otrzymane w trakcie negocjacji stanowią tajemnicą, a ich ujawnienie przez drugą stronę powinno skutkować koniecznością zapłaty kary umownej. Zakaz konkurencji w czasie trwania współpracy Natomiast zakaz konkurencji w czasie współpracy jest dopuszczalny i jego zasadność nie budzi wątpliwości. Warto też dodać, że w relacjach B2B zakaz konkurencji jest najczęściej nieodpłatny. Co do zasady korzyści, jakie przedsiębiorca czerpie ze współpracy, w tym umówione wynagrodzenie, rekompensują mu niedogodności wynikające z zakazu prowadzenia działalności konkurencyjnej. Zakaz konkurencji po ustaniu umowy Sprawa bardziej komplikuje się w przypadku zakazu konkurencji po ustaniu współpracy między przedsiębiorcami. Zakaz konkurencji obowiązujący dłużej niż umowa o współpracy B2B jest dopuszczalny, ale dużo łatwiej go zakwestionować. Ustalając treść klauzuli o zakazie konkurencji trzeba wziąć pod uwagę przede wszystkim dwa aspekty: czas trwania zakazu, odpłatność zakazu konkurencji. Po pierwsze, okres obowiązywania zakazu konkurencji nie może być zbyt długi. Nie może prowadzić do paraliżu działalności innego przedsiębiorcy. Nie ma gotowego rozwiązania w zakresie maksymalnej długości zakazu konkurencji. W zależności od charakteru współpracy 6 miesięcy po zakończeniu współpracy będzie w pełni uzasadnione, w innym będzie to rok lub dwa miesiące. Kryterium może być użyteczność know-how bądź informacji, które w czasie współpracy uzyskał Twój współpracownik. Po drugie, przepisy nie nakładają obowiązku zapłaty wynagrodzenia na rzecz przedsiębiorcy w czasie trwania zakazu konkurencji (tak jak ma to miejsce w relacji pracodawca – pracownik). W relacjach B2B współpracownicy to równe sobie podmioty, więc generalnie nie istnieje prawnie narzucony obowiązek wynagradzania jednego z nich za okres, w którym jest on zobowiązany do niepodejmowania działalności konkurencyjnej. Jeżeli jednak zakaz konkurencji będzie zbyt daleko idący tj. ustanowiony na stanowczo za długi okres i to bez żadnej rekompensaty finansowej, może być uznany za sprzeczny z zasadą swobody umów. Ustanawiając zakaz konkurencji po ustaniu umowy, trzeba więc mieć się na baczności. Zakaz, który nakłada niewspółmierne obowiązki na drugą stronę w relacji B2B może być uznany za nieważny. Nie będziesz wówczas mógł żądać rekompensaty za prowadzenia działalności konkurencyjnej przez byłego współpracownika. Zakaz konkurencji B2B Skutki złamania zakazu konkurencji Wiesz już, jak określić przedmiot i granice zakazu konkurencji. Niezwykle istotna kwestia to skutki jego złamania. Opcji jest wiele, ponieważ umówić możecie się na wszystko, ale – jak już wspominaliśmy – w granicach rozsądku. Wśród najczęściej stosowanych sankcji za naruszenie zakazu konkurencji można wymienić: konieczność uiszczenia kary umownej, zapłata odszkodowania, zwolnienie z pracy. Opiszę je poniżej. Kara umowna Najprostszą do wyegzekwowania sankcją za złamanie zakazu konkurencji jest konieczność zapłaty kary umownej. Zasady nakładania kary umownej na przedsiębiorcę należy ustalić w umowie o zakazie konkurencji B2B. Trzeba dokładnie opisać, w jakich okolicznościach przedsiębiorca jest zobowiązany do uiszczenia kary umownej oraz jaka będzie jej wysokość. Kara umowna może być określona kwotowo (np. zł za każdy przypadek złamania zakazu konkurencji), ale jej możesz także określić sposób jej obliczenia w zależności od przyjętych w umowie czynników. Mechanizm można przyjąć dowolnie np. wysokość kary umownej może być uzależniona od spadku obrotów występującego na skutek złamania zakazu konkurencji. Pamiętaj, że zapisy dotyczące sposobu obliczania wysokości kary umownej muszą być transparentne dla drugiej strony. Odszkodowanie za złamanie zakazu konkurencji B2B Dobrym pytaniem jest, co w sytuacji, gdy szkody w wyniku naruszenia zakazu konkurencji są tak wysokie, że kara umowna w ustalonej wysokości ich nie pokrywa. Na taką okoliczność możesz zabezpieczyć się, zastrzegając w umowie, że będziesz miał możliwość dochodzenia od współpracownika odszkodowania przewyższającego wysokość kary umownej. Pamiętaj, że bez takiego zastrzeżenia, będziesz mógł żądać zapłaty tylko i wyłącznie kary umownej – niezależnie od wysokości poniesionych strat. Zadbaj więc o to już na etapie projektowania umowy o zakazie konkurencji. Zwolnienie z pracy W przypadku relacji B2B, w których jedna ze stron jest tzw. samozatrudnionym przedsiębiorcą, sankcją za złamanie zakazu konkurencji może być rozwiązanie umowy o współpracy ze skutkiem natychmiastowym. Jest to bardzo podobne do rozwiązania umowy z pracownikiem bez wypowiedzenia, czyli samozatrudniony zostaje zwolniony z obowiązków przewidzianych w kontrakcie B2B, czyli de facto – zwolniony z pracy. Szczególne rodzaje zakazów konkurencji W obrocie wiele przedsiębiorców posługuje się klauzulami o zakazie konkurencji. W przypadku pewnych grup zawodowych mają one szczególne znaczenie i są pewnym standardem rynkowym. Dla przykładu wskażmy zakaz konkurencji wiążący programistów, lekarzy, menedżerów oraz pracowników działów sprzedaży. Programiści Bez wątpienia programiści to osoby, które czerpią bardzo wiele know-how od przedsiębiorcy, na rzecz którego świadczą usługi. Mają oni bowiem wgląd do wszelkich zasobów systemowych i serwerowych. W relacjach B2B z programistami firmy informatyczne bardzo często stosują zakaz konkurencji, który polega przede wszystkim na zakazie nawiązywania stosunków gospodarczych z innymi wiodącymi podmiotami w branży. W przeciwnym wypadku cenna wiedza na temat funkcjonowania systemów mogłaby zostać wykorzystana u konkurencji. Lekarze Przez wiele lat mówiło się, że nie jest możliwe zastrzeżenie zakazu konkurencji lekarza pozostającego w stosunku pracy ani w relacjach B2B. Przyjmuje się jednak, że jest to jak najbardziej możliwe i nie pozostaje w sprzeczności z charakterem zawodu lekarza. Wobec lekarza świadczącego usługi na rzecz jednej przychodni czy szpitala, może więc zastrzec zakaz wykonywania takich czynności na rzecz innych podmiotów leczniczych. Menadżerowie (członkowie zarządu) Niezwykle istotny jest zakaz konkurencji menedżerów, czyli osób zarządzających spółkami w charakterze członków zarządu. Menedżerowie mają dostęp do wszelkich poufnych informacji danego przedsiębiorstwa, doskonale znają bazę jego klientów, biznesplan oraz całe zgromadzone know-how. W związku z tym większość spółek w relacjach B2B z zarządcami decyduje się na wprowadzenie zakazu konkurencji. Obejmować on powinien zakaz prowadzenia konkurencyjnej działalności gospodarczej na swój rachunek, a także zarządzania przedsiębiorstwem o zbliżonym przedmiocie działalności. W pełni uzasadnione jest rozszerzenie zakazu konkurencji również na okres po zakończeniu pełnienia funkcji przez danego członka zarządu. W przeciwnym wypadku konkurenci mogliby nawiązać współpracę z takim menedżerem krótko po jego odejściu z danej spółki i wykorzystać posiadaną przez niego wiedzę na swoją korzyść. Pracownicy działów sprzedaży Z punktu widzenia przychodów przedsiębiorców i bazy odbiorców kluczowe jest zawarcie umów o zakazie konkurencji z osobami wchodzącymi w skład działów sprzedaży. Takie osoby mają bowiem bezpośrednie relacje z klientami i nierzadko próbują działać na własny rachunek bądź przejść do konkurencji ze zgromadzoną bazą klientów. Również w tym przypadku dobrze jest objąć zakazem konkurencji cały okres współpracy oraz określony czas po jej zakończeniu. Zabezpieczy to Twoje przedsiębiorstwo przed utratą klientów na rzecz Twojego współpracownika. Czy można obejść zakaz konkurencji B2B? Pamiętaj, że Twoi kontrahenci będą próbować uchylić się od obowiązującego ich zakazu konkurencji. Najprostszym sposobem jest podważenie jego skuteczności i podnoszenie, że jest on nieważny. Aby tego uniknąć, klauzula zakazu konkurencji bądź umowa zawarta w tym przedmiocie musi być bardzo precyzyjnie spisana. Miej na uwadze, że zbyt szerokie określenie zakazu bądź jego granic może zostać uznane za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nieważność zakazu konkurencji powoduje także nieważność zapisów dotyczących kary umownej bądź dochodzenia odszkodowania przenoszącego jej wartość. Dlatego tak istotne jest prawidłowe uregulowanie zakazu konkurencji. W razie sporu będziesz musiał wykazać zatem, że zakaz konkurencji w przyjętym brzmieniu jest kluczowy dla interesów Twojego przedsiębiorstwa. Aby być do tego przygotowanym, treść umowy skonsultuj z profesjonalnym pełnomocnikiem na etapie jej projektowania. Adwokat lud radca prawny wskażą, jak należy sformułować zakaz konkurencji, by nie został on podważony przez Twoich współpracowników, a Twoje interesy były jak najlepiej zabezpieczone. Potrzebujesz pomocy adwokata? Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola. W trudnych sprawach gospodarczych działam w CAŁEJ POLSCE! Udzielam także konsultacji telefonicznych oraz konsultacji online. Pamiętaj, że zakaz konkurencji B2B to poważna sprawa, dlatego warto skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego. Masz pytania? Napisz! Zadzwoń! Adwokat Marlena Słupińska-Strysik e-mail: biuro@ tel. 61 646 00 40 tel. 68 419 00 45 tel. 52 511 00 65 Komentarze: Kodeks pracy pozwala zawrzeć z pracownikiem odrębny od umowy o pracę kontrakt o zakazie konkurencji. Może on obejmować stosunek pracy lub okres po jego ustaniu (art. 101 Reklama Nielojalny pracownik czy współpracownik to prawdziwe zagrożenie dla przedsiębiorcy i prowadzonej przez niego firmy. Niezależnie od relacji biznesowej i zawartej pomiędzy stronami umowy, można to zagrożenie w znacznym stopniu zminimalizować. W jaki sposób? Zadbaj o dobrą umowę o zakazie konkurencji. Z tego artykułu dowiesz się o co zadbać i jak przygotować umowę o zakazie konkurencji dla: – pracownika zatrudnionego na umowie o pracę, – pracownika zatrudnionego na umowie zlecenie, umowę o dzieło, – współpracownika w relacjach B2B. Jakie elementy powinna zawierać umowa o zakazie konkurencji Umowa o zakazie konkurencji powinna zawierać kompleksowe postanowienia, które w pełni transparentnie uregulują granice stawiane współpracownikowi. Powinna zawierać takie zapisy jak: czas trwania,zakres terytorialny,katalog niedozwolonych działań pracownika,odpowiedzialność za naruszenie umowy,odpłatność. Ten ostatni element dotyczy sytuacji, w której druga strona otrzymuje rekompensatę za powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej. To postanowienie o odpłatności dotyczy głównie pracowników, z którymi został już zakończony stosunek pracy. Jednakże zapisy te mogą zostać również wykorzystane nie tylko w umowie o pracę, o czym w dalszej części artykułu. Umowa o pracę Zgodnie z kodeksem pracy: Art. 1011. §1. W zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność (zakaz konkurencji). §2. Pracodawca, który poniósł szkodę wskutek naruszenia przez pracownika zakazu konkurencji przewidzianego w umowie, może dochodzić od pracownika wyrównania tej szkody na zasadach określonych w przepisach rozdziału I w dziale piątym. Art. 1012. §1. Przepis art. 1011 §1 stosuje się odpowiednio, gdy pracodawca i pracownik mający dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, zawierają umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. W umowie określa się także okres obowiązywania zakazu konkurencji oraz wysokość odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy, z zastrzeżeniem przepisów §2 i 3. Art. 1013. Umowy, o których mowa w art. 1011 §1 i w art. 1012 §1, wymagają pod rygorem nieważności formy pisemnej. W związku z powyższym pracodawca, który chce zabezpieczyć się w odpowiedni sposób przed nieuczciwym pracownikiem, powinien zawrzeć z nim umowę o zakazie konkurencji. Umowa zgodnie z przepisami, musi zostać zawarta na piśmie. Opcje, które przewiduje prawo, to zawarcie umowy na czas trwania stosunku pracy jak i po jej ustaniu. Jednakże ta ostatnia, generuje dodatkowe zobowiązania po stronie pracodawcy. Po ustaniu stosunku pracy Zgodnie z kodeksem pracy: Zakaz konkurencji, o którym mowa w §1, przestaje obowiązywać przed upływem terminu, na jaki została zawarta umowa przewidziana w tym przepisie, w razie ustania przyczyn uzasadniających taki zakaz lub niewywiązywania się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania. Odszkodowanie, o którym mowa w §1, nie może być niższe od 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji; odszkodowanie może być wypłacane w miesięcznych ratach. W razie sporu o odszkodowaniu orzeka sąd pracy. Powyższe oznacza, że pracodawca, który chce zobowiązać pracownika do powstrzymywania się działalności konkurencyjnej, jest zobowiązany do zapłaty odpowiedniej rekompensaty w granicach określonych przez przepisy. Umowa zlecenia i inne umowy cywilnoprawne a zakaz konkurencji Przytoczone powyżej przepisy kodeku pracy, nie oznaczają, że zakaz konkurencji dotyczy tylko i wyłącznie stosunku pracy. Zawierając np. umowę zlecenia, można zawrzeć umowę o zakazie konkurencji lub wpleść jej zapisy do treści zlecenia. Jednakże należy pamiętać, że wówczas stosunki te będzie regulować ustawa o zakazie nieuczciwej konkurencji. To w niej znajduje się katalog czynów niedozwolonych, które stanowią czyn nieuczciwej konkurencji, a także ich definicja: Art. 3. 1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Zawierając więc umowę zlecenia, w której znajdują się postanowienia dotyczące zakazu prowadzenia działalności konkurencyjnej, należy pamiętać, że zakres odpowiedzialności będzie różnić się od tego zawartego w kodeksie pracy. Zapisy dotyczące zakazu konkurencji, powinny być dobrze sformułowane, a więc wprost wskazywać czyny niedozwolone, których popełnienie naraża zleceniobiorcę na odpowiedzialność cywilną oraz karną. Pozwala to zabezpieczyć interesy przedsiębiorcy i zdyscyplinować zleceniobiorcę. Zaleca się zrobić to już przy okazji zawierania umowy zlecenia. Warto już wtedy zawrzeć w niej zapisy dotyczące zakazu konkurencji, aby zminimalizować ryzyko ewentualnych strat. Nieprzestrzeganie ich, poza odpowiedzialnością wynikającą z ustawy, może prowadzić do wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym czy generować obowiązek zapłaty zleceniodawcy kary umownej. Całkowity zakaz konkurencji również po zakończeniu umowy cywilnoprawnej Zawarcie umowy o zakazie konkurencji w relacjach B2B czy umowach cywilnoprawnych jest to jak najbardziej możliwy, a wręcz wskazany. Powstaje jednak pytanie, czy można zobowiązać drugą stronę umowy do powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej również po zakończeniu umowy, ale bez wypłacenia odpowiedniej rekompensaty na zasadach, które podpowiada prawo pracy? W tej kwestii należy być ostrożnym. Wprawdzie tutaj króluje zasada swobody umów, ale nie może być ona sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Wprowadzenie odpłatności jest zalecane szczególnie w przypadku, gdy z uwagi na zakaz działalności konkurencyjnej, były pracownik nie miałby możliwości zarobkowych w branży, w której dotychczas działał. Sądy w takich przypadkach przy orzekaniu, często powołują się na wyżej przytoczone przepisy kodeksu pracy. W pozostałych przypadkach, jeśli ograniczenie będzie dotyczyło ograniczenia kontaktów z dotychczas obsługiwanymi u zleceniodawcy klientami/kontrahentami nie powinno to rodzić problemów.
Wydaje się, że problem dotyczący wypowiedzenia umowy o zakazie konkurencji można rozwiązać poprzez wprowadzenie takiego prawa do jej treści z powołaniem się na przesłankę wygaśnięcia
Podpisywanie „lojalki” przy umowach o pracę jest zjawiskiem dość powszechnym, szczególnie w czasach tzw. rynku pracownika, kiedy specjaliści z różnych dziedzin szukają nowych perspektyw rozwoju, co wpływa na dużą rotację pracowników. O ile zasady zawierania umów o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy są jasno określone w kodeksie pracy, o tyle zakaz konkurencji po ustaniu umowy zlecenia nie jest uregulowany żadnymi przepisami. Jak zatem zabezpieczyć się przez konkurencją ze strony byłego współpracownika i z drugiej strony czy zawarta przez zleceniobiorcą umowa o zakazie konkurencji po ustaniu współpracy jest ważna i wiążąca? Zabezpieczenie się zleceniodawcy przed działalnością konkurencyjną ze strony swoich byłych współpracowników jest bardzo ważne, a umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku zlecenia jest świetnym rozwiązaniem. Tak jak wspomniałam powyżej- żadne przepisy nie regulują, jakie elementy powinna zawierać ważna umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku zlecenia. Można więc swobodnie ukształtować łączący strony stosunek prawny, określając dowolnie czas trwania zakazu konkurencji i zasady odszkodowania za powstrzymanie się od działań konkurencyjnych. Powyższe wynika z tzw. zasady swobody umów, o której mowa w art. 353¹ Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Można wyobrazić więc sobie umowę, w której zleceniobiorca zobowiązuje się do powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej przez rok, bez jakiejkolwiek rekompensaty ze strony zleceniodawcy. Co więcej w praktyce funkcjonuje bardzo wiele takich umów. Czy taka umowa jest dla zleceniobiorcy wiążąca? Gdyby chodziło o umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, sprawa byłabym prosta- brak określonego odszkodowania za niepodejmowania działalności konkurencyjnej oznacza nieważność umowy. Ale przepisy dotyczące umowy zlecenia nie przewidują analogicznego rozwiązania. Nieważność takiej umowy można wywodzić z powołanego wyżej przepisu dotyczącego swobody umów i faktu, że umowa nie może sprzeciwiać się zasadom współżycia społecznego. Sądy w kilku orzeczeniach opowiedziały się za możliwością uznania umowy o zakazie konkurencji po ustaniu współpracy cywilnoprawnej za nieważną, jako naruszającą zasady współżycia społecznego właśnie dlatego, że były zleceniobiorca nie otrzymywał jakiejkolwiek rekompensaty za lojalność (tak : Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 19 listopada 2015 r. IV CSK 804/14, Wyrok Sądu Najwyższego- Izba Cywilna z dnia 11 września 2003 r. III CKN 579/01) Sprawa komplikuje się, gdy umowa zlecenia została zawarta w relacji B2B, pomiędzy dwoma przedsiębiorcami. W takim przypadku próba podważania ważności umowy o zakazie konkurencji, która nie zawiera postanowień o odszkodowaniu dla byłego zleceniobiorcy będzie bardzo trudna- w końcu przedsiębiorca powinien mieć większą świadomość konsekwencji zawarcia niekorzystnej umowy. Stanowisko to, z którym osobiście w pełni się zgadzam, zostało potwierdzone wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2013 r., V CSK 30/13) A zatem podsumowując, wobec braku uregulowania elementów koniecznych dla umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku zlecenia, strony takiej umowy mogą ukształtować swoje prawa i obowiązki jak chcą. Należy pamiętać jednak, że w przypadku braku określenia w umowie wynagrodzenia za powstrzymanie się od zajęć konkurencyjnych druga strona może podnosić, że umowa ta jest nieważna. Aby chronić się przed takim zarzutem, należy w umowie wskazać wysokość odszkodowania należnego byłemu zleceniodawcy. Karolina Georges-Towalska Radca prawny wpisany na listę Okręgowej Izby Radców Prawnych w Krakowie, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego. W ramach prowadzonej Kancelarii zajmuję się głównie obsługą przedsiębiorców. Umowa o zakazie konkurencji – wzór. Jeżeli chcesz zapoznać się z treścią umowy, której poświęciliśmy artykuł, możesz to zrobić już teraz. W załączniku znajduje się wzór umowy o zakazie konkurencji (do pobrania za darmo). Możesz wybrać format PDF lub docx. Pobierz wzór w .pdf. Spis treści Umowa o zakazie konkurencjiUmowa o zakazie konkurencji w ITCzym jest zakaz konkurencji? Dołącz do mojej grupy na Facebooku: Porady prawne dla startupówCzym jest działalność konkurencyjna?Ograniczenia w umowie o zakazie konkurencji z programistąZakaz konkurencji w poszczególnych formach zatrudnieniaZakaz konkurencji w umowie o pracęZakaz konkurencji w umowie zlecenia, umowie o dzieło i umowie o współpracyWynagrodzenie z tytułu stosowania się do zakazu konkurencjiWynagrodzenie za zakaz konkurencji w umowie o pracęWynagrodzenie za zakaz konkurencji w umowach cywilnoprawnychUmowa o zakazie konkurencji – wzór Umowa o zakazie konkurencji Zakaz konkurencji to najprawdopodobniej jeden z najbardziej gorących tematów poruszanych w sieci przez programistów. Z jednej strony trudno się temu dziwić – nikt nie lubi ograniczeń związanych z możliwością świadczenia przez siebie usług. Z drugiej strony trudno dziwić się ich “pracodawcom” – rynek IT jest bardzo konkurencyjny. Wytwórcy programów komputerowych walczą o każdego specjalistę. A tych, biorąc pod uwagę zapotrzebowanie rynku, tak wielu nie ma. Jedno małe zastrzeżenie – aby uprościć ten artykuł, poprzez “pracownika” rozumiem nie tylko pracownika w rozumieniu Kodeksu pracy, ale także współpracownika działającego na podstawie umowy współpracy, zleceniobiorcę oraz wykonawcę dzieła. Umowa o zakazie konkurencji w IT Obecna sytuacja rynkowa często wymusza na software house’ach stosowanie w umowach z pracownikami i współpracownikami postanowień o zakazie konkurencji. Pomimo, że w teorii temat nie jest skomplikowany to należy spojrzeć na niego z kilku perspektyw. W tym artykule znajdziesz odpowiedź na kwestie poruszoną w pierwszym punkcie. Czym jest zakaz konkurencji? Zakaz konkurencji może występować w różnych odmianach. Najczęściej jest zobowiązaniem pracownika do powstrzymania się od świadczenia pracy na rzecz podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną wobec pracodawcy. Do tego często taki pracownik w ramach zakazu konkurencji zobowiązany jest do powstrzymania się od samodzielnego oferowania usług lub produktów takich samych lub podobnych do usług lub produktów pracodawcy. Upraszczając, w ramach zakazu konkurencji: pracownik nie może pracować na rzecz konkurencji swojego pracodawcy, pracownik nie może samemu prowadzić firmy (lub być jej udziałowcem) prowadzącej działalność konkurencyjną wobec swojego pracodawcy. Dołącz do mojej grupy na Facebooku: Porady prawne dla startupów Dodatkowe zobowiązania pracownika Zobowiązania, o których przeczytałeś wyżej są podstawowymi zobowiązaniami wynikającymi z zakazu konkurencji. Ale nie wyczerpują one tematu. Przykładowy pełny zakres może obejmować na przykład zakaz: prowadzenia, bezpośrednio lub pośrednio działalności konkurencyjnej na własny rachunek w formie indywidualnej działalności gospodarczej lub jako wspólnik w spółce cywilnej lub w osobowej spółce prawa handlowego bądź jako członek spółdzielni; wykonywania pracy w ramach umowy o pracę, lub świadczenia usług w ramach umowy zlecenia lub na podstawie innego stosunku prawnego, na rzecz podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną; nabywania lub obejmowania udziałów lub akcji i uczestniczenia w spółkach, spółdzielniach, stowarzyszeniach, fundacjach oraz innych rodzajach podmiotów prawnych prowadzących działalność konkurencyjną, z wyjątkiem nabywania pakietów nieprzekraczających 5% akcji w spółkach znajdujących się w publicznym obrocie; obejmowania stanowisk w organach zarządzających, nadzorujących lub kontrolujących w spółkach handlowych lub spółdzielniach prowadzących działalność konkurencyjną; działalności jako pełnomocnik lub w innej podobnej roli na rachunek podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną. Czym jest działalność konkurencyjna? Kwestia poprawnego zdefiniowania “działalności konkurencyjnej” sprawia wiele problemów. W swojej praktyce obserwuję tendencję pracodawców do bardzo szerokiego rozumienia tego pojęcia. Poprzez działalność konkurencyjną uważa się najczęściej taką działalność prowadzoną przez pracownika lub przez inne podmioty, w ramach której wprowadzają lub mogą wprowadzić albo nabywają lub mogą nabyć, w tym samym czasie i na tym samym rynku, towary (usługi) takie same jak towary (usługi) pracodawcy lub inne, jeżeli przez ich odbiorców towary te (usługi) uznane są za substytuty. Przekładając powyższe na branżę IT, szeroki zakaz konkurencji może prowadzić do całkowitego zakazu współpracy z innymi podmiotami świadczącymi usługi programistyczne, IT czy też konsultingowe w obszarze IT. Ograniczenia w umowie o zakazie konkurencji z programistą W praktyce działalność konkurencyjną można w różny sposób ograniczać. Przykładowo do firm tworzących oprogramowanie w konkretnych technologiach, działających na konkretnym rynku pod względem geograficznym, czy też do firm wymienionych z nazwy w umowie z pracownikiem. Nie zmienia to jednak najważniejszej kwestii. Aby działalność podmiotu trzeciego lub pracownika można było uznać za działalność konkurencyjną, musi ona pokrywać się z faktyczną działalnością pracodawcy. Dla uznania określonego typu czynności za działalność konkurencyjną konieczne jest realne zagrożenie interesów pracodawcy. Może zostać uznana za spełniającą te kryteria jedynie działalność, która narusza dobra pracodawcy, czyli taka, która stwarza rzeczywiste zagrożenie interesów pracodawcy. Zakaz konkurencji w poszczególnych formach zatrudnienia W pierwszej części mojego artykułu o zakazie konkurencji w umowach IT poruszyłem kwestie tego czym jest zakaz konkurencji, czym jest działalność konkurencyjna i do czego pracownik jest zobowiązany z tytułu obowiązywania zakazu konkurencji. Z tej części artykułu dowiesz się jak stosować zakaz konkurencji w poszczególnych formach zatrudnienia. Zajmiemy się umową o pracę, umową zlecenia, umową o dzieło oraz umową współpracy (tzw. współpraca B2B). W pierwszej kolejności musisz wiedzieć, że wskazane wyżej rodzaje umów można podzielić na dwie grupy. Pierwsza grupa to umowa regulowana Kodeksem pracy, tj. umowa o pracę. Druga grupa to umowy regulowane Kodeksem cywilnym, tj. umowa zlecenia, umowa o dzieło i umowa współpracy (w Kodeksie cywilnym nazwana umową o świadczenie usług). Zakaz konkurencji w umowie o pracę W przypadku umowy o pracę kwestia zakazu konkurencji jest najbardziej skomplikowana. Powstrzymanie się od pewnej działalności, czy też świadczenia pracy na rzecz konkretnych firm przez pracownika jest ściśle regulowana Kodeksem pracy. Dokładną treść przepisów regulujących ten obszar znajdziesz w art. 1011 – 1014 Kodeksu pracy. Pozwól więc, że tutaj przytoczę tylko najważniejsze dla Ciebie kwestie. Po pierwsze, w przypadku gdy pracownik pracuje w oparciu o umowę o pracę, umowa o zakazie konkurencji powinna zostać podpisana w oddzielnym dokumencie. W praktyce oznacza to, że osobno należy przygotować umowę o pracę i osobno umowę o zakazie konkurencji. Umowa o zakazie konkurencji najczęściej obejmuje czas obowiązywania umowy o pracę. Jednak jeśli pracownik ma dostęp do szczególnie ważnych dla pracodawcy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić go na szkodę, można przedłużyć zakaz konkurencji na czas po ustaniu stosunku pracy. W takim wypadku pracownikowi należy się odszkodowanie za stosowanie się do zakazu konkurencji po ustaniu umowy o pracę. O tym więcej przeczytasz w kolejnym artykule o zakazie konkurencji. Ważne jest również to, że w przypadku gdy ustaną przyczyny uzasadniające zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy to taki zakaz automatycznie przestaje obowiązywać. Ostatnią kwestią, która jest warta zapamiętania to forma umowy o zakazie konkurencji. Musi ona być podpisana w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Masz więc dwie możliwości. Albo zwykła forma pisemna albo umowa podpisana kwalifikowanym podpisem elektronicznym, który jest równorzędny z podpisem tradycyjnym. Zakaz konkurencji w umowie zlecenia, umowie o dzieło i umowie o współpracy W przypadku umów regulowanych przepisami Kodeksu cywilnego kwestia zakazu konkurencji jest trochę prostsza. Przynajmniej jeśli chodzi o sposób wprowadzenia takiego zakazu konkurencji. W umowie zlecenia, umowie o dzieło i umowie współpracy z powodzeniem możesz wprowadzić dodatkowe klauzule dotyczące zakazu konkurencji. W tym wypadku nie masz obowiązku podpisywania odrębnej umowy. Wszystko możesz zawrzeć w jednym dokumencie. Wynika to z tego, że zakaz konkurencji w Kodeksie cywilnym nie został w ogóle uregulowany. Jest to istotna różnica względem Kodeksu pracy. W prawie cywilnym obowiązuje zasada swobody umów. Jeśli dana kwestia nie została uregulowana w kodeksie to strony zawierające umową mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, przepisom prawa ani zasadom współżycia społecznego (art. 3531 Kodeksu cywilnego). Wynagrodzenie z tytułu stosowania się do zakazu konkurencji W pierwszej części artykułu o zakazie konkurencji w umowach IT poruszyłem kwestie tego czym w ogóle jest zakaz konkurencji, czym jest działalność konkurencyjna i do czego pracownik jest zobowiązany z tytułu obowiązywania zakazu konkurencji. W drugiej części poruszyłem kwestie sposobów wprowadzania zakazu konkurencji w poszczególnych formach zatrudnienia, tj. umowie o pracę, umowie zlecenia, umowie o dzieło oraz umowie o świadczenie usług (tzw. umowa B2B). Z trzeciej części dowiesz się czy pracownikowi należy się wynagrodzenie z tytułu stosowania się do zakazu konkurencji. Kwestię tę podzielę na analizę dotyczącą umowy o pracę i analizę dotyczącą pozostałych umów cywilnoprawnych. Wynagrodzenie za zakaz konkurencji w umowie o pracę W przypadku umowy o pracę pracownikowi bezwzględnie należy się wynagrodzenie za obowiązywanie zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Wynagrodzenie to w Kodeksie pracy nazywane jest ,,odszkodowaniem”. W tym miejscu ważne jest to, że pracodawca nie ma obowiązku wypłaty wynagrodzenia za zakaz konkurencji w trakcie obowiązywania stosunku pracy. Taki obowiązek powstaje dopiero w momencie jego ustania np. po upływie okresu wypowiedzenia lub po rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron. Musisz pamiętać, że wynagrodzenie za zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy nie może być ustalane dowolnie. Zgodnie z Kodeksem pracy nie może być ono niższe niż 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji. Odszkodowanie może być wypłacane w miesięcznych ratach. Wynagrodzenie za zakaz konkurencji w umowach cywilnoprawnych W przypadku umów cywilnoprawnych, takich jak umowa zlecenia, umowa o dzieło lub umowa o świadczenie usług (tzw. umowa B2B) kwestia wynagrodzenia nie jest regulowana przepisami prawa. W praktyce spotkać się można w tego typu umowach z przeróżnymi formami zakazów konkurencji zarówno przewidujące wynagrodzenie za zakaz konkurencji po zakończeniu umowy jak takie, które nie przyznają pracownikowi wynagrodzenia. Która opcja jest więc poprawna i zgodna z prawem? Z racji tego, że przepisy nie odpowiadają na powyższe pytanie, należy sięgnąć do stanowiska sądów w tej sprawie. Jednym z najważniejszych orzeczeń dotyczącej bezpłatnego zakazu konkurencji w umowach cywilnoprawnych jest orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 11 września 2003 r. (sygnatura akt III CKN 579/01). Sąd stwierdził, że zleceniobiorca może zgodnie z zasadą swobody umów zobowiązać się wobec zleceniodawcy do niepodejmowania w czasie trwania umowy działalności konkurencyjnej. Jednak nie sposób uznać, aby pozostawało w zgodzie z zasadami współżycia społecznego zobowiązanie zleceniobiorcy do niepodejmowania działalności konkurencyjnej przez 3 lata po ustaniu umowy, bez jakiegokolwiek ekwiwalentu. Co z tego wynika? Wynika, z tego, że długi zakaz konkurencji bez jakiegokolwiek wynagrodzenia może zostać uznany za nieważny z uwagi na to, że jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. Czy powyższe oznacza, że bezpłatny zakaz konkurencji w umowach cywilnoprawnych jest zawsze zakazany? NIE! Oznacza to, że formułując klauzulę dotyczącą zakazu konkurencji musisz rozważyć czy może on naruszać standardową praktykę rynkową i zasady współżycia społecznego. Kwestia ta jest jednak często nie ostra i ciężka do ustalenia. Dodatkowo Sąd Najwyższy w innym swoim orzeczeniu wskazał (wyrok z dnia 5 grudnia 2013 r., sygnatura akt V CSK 30/13) stwierdził, że: w umowach cywilnoprawnych możliwe jest zapisanie zakazu konkurencji oraz wprowadzenie w umowie o świadczenie usług klauzuli konkurencyjnej bez ekwiwalentu, z zastrzeżeniem kary umownej za jej naruszenie, mimo braku symetrii, mieści się w granicach swobody kontraktowej i nie narusza właściwości tego stosunku prawnego. Jak sam widzisz w przypadku umów cywilnoprawnych nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to czy za zakaz konkurencji po rozwiązaniu umowy należne jest pracownikowi odszkodowanie czy też nie. Umowa o zakazie konkurencji – wzór W moim sklepie z umowami IT, znajdziesz szablon umowy o zakazie konkurencji regulujący kwestie zakazu konkurencji właściwe dla umów o pracę i umów B2B. Umowa o zakazie konkurencji została opatrzona moimi komentarzami i jest w pełni edytowalna. Dodatkowo otrzymasz ode mnie dostęp do aktualizacji tego dokumentu. Umowa o zakazie konkurencji jest gotowa do natychmiastowego zastosowania i została przetestowana przez dziesiątki klientów naszej kancelarii. Pamiętaj proszę, że jest to ustandaryzowany wzór umowy o zakazie konkurencji, który może wymagać zmian uwzględniających Twoją specyficzną sytuację. Jeśli interesuje Cię indywidualne przygotowanie umowy o zakazie konkurencji szytej na miarę napisz do mnie na – lukasz@ lub wypełnij formularz kontaktowy na stronie naszej kancelaria.
Umowa o zakazie konkurencji uregulowana jest w przepisach Kodeksu pracy. Pracownik, który podpisze umowę tego rodzaju, nie może prowadzić działalności konkurencyjnej względem pracodawcy ani
Zakaz konkurencji w umowie B2B. Pytanie z dnia 02 kwietnia 2021 Potrzebuje pomocy w sprawie niejasnosci co do zapisów o zakazie konkurencji w umowie b2b Dzień dobry, a jakiej pomocy Pan/i potrzebuje ? Pozdrawiam, Bernadetta Parusińska- Ulewicz adwokat@ tel.: 663-182-634 Wysłano podziękowanie do {[ success_thanks_name ]} {[ e ]} Czy uznajesz odpowiedź za pomocną? {[ total_votes ? getRating() : 0 ]}% uznało tę odpowiedź za pomocną ({[ total_votes ]} głosów) Podziękowałeś prawnikowi {[ e ]} Wysłaliśmy znajomemu Twoją rekomendację Zapraszam do kontaktu, Piotr Stosio, radca prawny, tel. 604183261, biuro@ Wysłano podziękowanie do {[ success_thanks_name ]} {[ e ]} Czy uznajesz odpowiedź za pomocną? {[ total_votes ? getRating() : 0 ]}% uznało tę odpowiedź za pomocną ({[ total_votes ]} głosów) Podziękowałeś prawnikowi {[ e ]} Wysłaliśmy znajomemu Twoją rekomendację Chcę dodać odpowiedź Jeśli jesteś prawnikiem zaloguj się by odpowiedzieć temu klientowi Jeśli Ty zadałeś to pytanie, możesz kontynuować kontakt z tym prawnikiem poprzez e-mail, który od nas otrzymałeś. Nie znalazłeś wyżej odpowiedzi na swój problem?

Wtedy do zakazu konkurencji w takiej umowie stosujemy przepisy dotyczące umowy agencyjnej, a nie zasadę swobody umów. Umowa agencyjna jest bowiem umową cywilnoprawną, w której zakaz konkurencji został szczegółowo uregulowany. Inne zakazy konkurencji: Zakaz konkurencji między przedsiębiorcami (B2B) Zakaz konkurencji po ustaniu

Umowa o zakazie konkurencji może przybrać formę odrębnego dokumentu lub być klauzulą w innej umowie (B2B/UoP). Jej prawnym celem jest zobowiązanie pracownika/współpracownika do niepodejmowania zatrudnienia u podmiotów, które stanowią konkurencje jego pracodawcy lub szerzej, do nieangażowania się w jakiekolwiek działania konkurencyjne. Na potrzeby niniejszego tekstu Strony tej umowy nazwiemy: Zobowiązany – Strona (pracownik lub osoba świadcząca usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej), która zobowiązuje się do powstrzymania od działalności konkurencyjnej; Pracodawca/Usługobiorca – Strona, której interes jest chroniony zakazem konkurencji; Kwalifikacja prawna dokumentu: umowa nienazwana, znajdująca oparcie w przepisach Kodeksu pracy lub wynikająca ze swobody umów; Mające zastosowania przepisy: Kodeks Cywilny, Kodeks Pracy (w zakresie dot. UoP); Podstawowe postanowienia zakazu konkurencji Określenie Stron – w szczególności należy zwrócić uwagę, czy umowa dotyczy osoby będącej pracownikiem w rozumieniu Kodeksu pracy, czy współpracownika cywilnoprawnego. W przypadku zakazu konkurencji dot. pracownika, umowa musi być zawarta na piśmie i gwarantować pracownikowi odszkodowanie za czas trwania zakazu; Przedmiot umowy - podstawowym sensem umowy jest określenie czym jest działalność konkurencyjna, od której powstrzymuje się Zobowiązany np.: wykonywanie jakichkolwiek czynności faktycznych lub prawnych na rzecz lub w interesie podmiotu konkurencyjnego w stosunku do Pracodawcy/Usługobiorcy, a w tym podejmowanie zatrudnienia na jakiejkolwiek podstawie, obejmowania funkcji w organach podmiotów konkurencyjnych, obejmowania funkcji doradczych lub świadczenia takich usług na rzecz podmiotów konkurencyjnych, tworzenie podmiotów konkurencyjnych, bycie wspólnikiem, udziałowcem, akcjonariuszem w takich podmiotach, nakłanianie osoby świadczącej pracę na rzecz Pracodawcy/Usługobiorcy, na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego, do niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych albo innych obowiązków umownych, w celu przysporzenia korzyści podmiotowi konkurencyjnemu, podejmowanie czynności zmierzających do przejęcia klientów Pracodawcy/Usługobiorcy lub nakłaniania klientów (lub innych pracowników/współpracowników) do rozwiązania z Pracodawcą/Usługobiorcą umowy albo niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, w celu przysporzenia korzyści podmiotowi konkurencyjnemu; podejmowania działań przygotowawczych do działań opisanych w w/w puntkach. Zakaz konkurencji może być również doprecyzowany przez odesłanie do kodów PKD w obszarach, w których Pracodawca/Usługobiorca prowadzi swoją działalność; należy jednak pamiętać, by zakaz nie był określony zbyt szeroko, zwłaszcza w kontekście pracowników, stanowiąc nadmierną ingerencje w wolność podejmowania i zmiany pracy i być uznany za sprzeczny z zasadami współżycia społecznego; Umowa dot. zakazu konkurencji może również posługiwać się konkretnymi podmiotami konkurencyjnymi jako tymi, z którymi współpraca Zobowiązanego jest zabroniona; Odszkodowanie – w przypadku UoP Pracodawca jest zobowiązany do wypłacania każdego miesiąca trwania zakazu odszkodowania, w wysokości nie niższej niż 25% wynagrodzenia przysługującego Zobowiązanemu; orzecznictwo sądowe skłania się do przyjęcia, iż w przypadku umów cywilnoprawnych (B2B), możliwe jest zastrzeżenie zakazu bez prawa do odszkodowania, na zasadzie swobody umów, choć istnieją też poglądy przeciwne; Czas trwania zakazu – przepisy prawa nie określają, ile może trwać zakaz, w praktyce najczęściej jest to okres od 6 do 24 miesięcy po rozwiązaniu wiążącej strony UoP lub umowy cywilnoprawnej; nadmiernie długi czas trwania zakazu może być zakwestionowany jako sprzeczny z zasadami współżycia społecznego; Kara umowna - Zobowiązany, w przypadku naruszenia wiążącego go zakazu powinien być prawnie zobligowany do zapłacenia kary umownej; w interesie Pracodawcy/Usługobiorcy można również zastrzec prawo dochodzenia odszkodowania dodatkowego na zasadach ogólnych (KC); Wypowiedzenie – umowa może przewidywać, że Pracodawca/Usługobiorca jest uprawniony do wypowiedzenia umowy np. z uwagi na fakt, iż ryzyko naruszenia jego interesów z upływem czasu jest niewielkie, a nie chce dłużej płacić odszkodowania; Dodatkowe postanowienia, pytania i problemy Działanie Zobowiązanego może być w pewnych aspektach analizowane także na gruncie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (np. w przypadku naruszenia tajemnic przedsiębiorstwa lub próbie nieuczciwego przejmowania klientów); Kluczowym problemem przy określaniu zakazów konkurencji na gruncie umów cywilnoprawnych jest umiarkowanie; kary umowne nie mogą być zbyt dotkliwe, a zakres zakazu i czas jego trwania zbyt długi - naruszenie zasady równowagi kontraktowej, zwłaszcza bez zapewnienia odszkodowania, może być na gruncie konkretnych przypadków uznane za przyznanie jednemu podmiotowi nadmiernej przewagi konkurencyjnej a przez to za działanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego; Istnieją orzeczenia sądowe, które wskazują, że brak odszkodowania przy zakazie konkurencji również na gruncie b2b, może być sprzeczny z prawem; Zakaz konkurencji za odszkodowaniem może być uznany, przy zaistnieniu pozostałych elementów charakterystycznych dla umowy o pracę za argument wobec ustalenia stosunku pracy przy umowie cywilnoprawnej; Cs7vnd9. 105 35 42 73 141 64 30 407 489

umowa o zakazie konkurencji b2b